Tristan De Blick

Negatieve olieprijs?

Je kon de voorbije 24 uur niet naast krantenkoppen over een “negatieve olieprijs” kijken.

Klopt dit? Hoe komt het dat olie zo sterk gedaald is in prijs? Hoe ziet de nabije toekomst er nu uit?

De olieprijs is niet negatief en is dat nooit geweest

Vandaag, 21 april, staat hij wel op een dieptepunt, maar niet negatief.

Hoe komt het dan dat de krantenkoppen dit wel zo berichtten?

Daarvoor kijken we eerst naar de oorzaak van de lage olieprijzen.

Coronavirus

De prijs van olie is – zoals de prijs van eender welk goed in een normaal functionerende economie – afhankelijk van vraag en aanbod. Hogere vraag, hogere prijs; hoger aanbod, lagere prijs.

Toen het coronavirus in China uitbrak, besloot de overheid Wuhan in lockdown te brengen en verschillende andere maatregelen uit te roepen. Deze verlaagden de economische activiteit van China drastisch, waardoor de vraag naar olie stevig terugliep.

Saoedi’s

Door de dalende vraag naar olie, zakte de prijs ook: van 70 naar 55 dollar per barrel. Kijk op de grafiek naar de evolutie van olie in januari.

Dit was niet naar de zin van Saoedi-Arabië, dat volgens het IMF een ‘fiscal breakeven price of oil’ heeft van 80 dollar per barrel. Dit is de prijs die het land, als exporteur, nodig heeft om zijn begroting break-even te draaien.

Sinds eind de jaren 70 hebben de Arabieren hier een trucje voor gevonden: productieknip. Door het aanbod te verlagen, wordt het effect van een lagere vraag uitgewist, waardoor de prijs weer stijgt. Dit waren ze ook nu weer van plan.

Rusland

Enige probleem: Saoedi-Arabië is niet langer oppermachtig als olie-exporteur. De VS heeft zichzelf dankzij schalie-gas omgetoverd van grootste importeur naar grootste exporteur, terwijl onder meer Rusland ook terrein heeft gewonnen.

Net zoals Saoedi-Arabië, heeft Rusland heeft de olie-inkomsten nodig om de begroting op peil te houden. Voor hen is tijdelijk een lagere olieprijs echter minder erg, omdat het zijn concurrenten (onder meer Amerikaanse schalie-oliebedrijven die een véél hogere olieprijs nodig hebben om te blijven overleven) zo kan vernietigen. Wanneer deze uit de markt verdreven zijn, is er vanzelf minder aanbod en zal de prijs weer stijgen, zonder dat zij hun productie moeten verminderen (wat uiteraard ook tot minder inkomsten leidt).

Lang verhaal kort: Rusland gaat niet akkoord met Saoedi-Arabië om een productieknip door te voeren. De Saoedi’s zijn woest en draaien als vergelding de kranen volledig open, om de olieprijs te doen kelderen. Dit zie je vanaf maart op de grafiek.

Hiermee hopen ze Rusland te chanteren om snel toe te geven en hun olieproductie te minderen. Maar, zoals gezegd: Rusland vindt tijdelijk een lage olieprijs niet echt een probleem.

Trump

Trump ziet het gevaar voor zijn olie-industrie in, en roept meermaals de OPEC+ (OPEC en Rusland) op tot productieknips. Samen met de VS (OPEC++) komen ze zelfs tot een akkoord op 10 april (zie de stijging op de grafiek!) om vanaf 1 mei gezamenlijk minder te produceren.

Maar daarmee is het probleem absoluut niet verholpen: er zullen van 10 april tot 1 mei dagelijks 28 miljoen vaten méér opgepompt worden dan dat er geconsumeerd kunnen worden. 28 miljoen. Na de productieknips in mei (ten belope van 7 miljoen vaten) zal er, bij ongewijzigde vraag, dus nog steeds een dagelijkse overschot van 21 miljoen vaten zijn.

Tankers

Die overschot moet ergens opgeslagen worden. Dit kan aan land, maar wordt al gauw erg duur. Een beter alternatief zijn olietankers:

Deze tankers dienen normaal als transportschepen, om olie van punt A naar punt B te transporteren. Vandaag wordt reeds 10% gebruikt als opslag: ze liggen stil, voor de kust, tot de nok toe gevuld met olie. Dagelijks stijgt het aantal schepen dat stil ligt.

Ook hier geldt weer de wet van vraag en aanbod: het aanbod van aantal schepen is vast (een schip wordt immers niet gebouwd op enkele weken tijd), waardoor een stijging van de vraag per direct leidt tot een stijging in de prijs.

Hierdoor zijn de VLCC-tarieven (tarieven om gebruik te maken van een olietanker) op recordniveau’s beland.

Bij Valuejagers hebben we dit al een aantal weken geleden zien aankomen, inmiddels staan beurskoersen van olietankers gemiddeld zo’n 35% hoger: https://valuejagers.com/insights/gezonde-olietanker-zelden-of-nooit-zo-goedkoop/

Olie opslagen kost je dan ook dagelijks een smak geld. Dit verlaagt op zijn beurt weer de vraag naar olie.

Negatieve olieprijs? Nee!

Om terug te komen bij het eerste punt: is er nu een negatieve olieprijs? Nee, dat is fout.

Wat wel het geval is, is dat de ‘oil futures’ voor mei negatief zijn. Futures zijn contracten die je verplichten op een afgesproken tijdstip, voor een afgesproken prijs een afgesproken hoeveelheid olie te kopen/verkopen.

Je kan nu bijvoorbeeld een future aangaan, waarbij je jezelf verplicht een barrel olie te kopen volgend jaar, als je verwacht dat de prijs dan hoger zal staan. Indien dat dan inderdaad het geval is, koop je volgend jaar die barrel olie en verkoop je hem direct door voor winst.

Eigenlijk is het nooit de bedoeling dat de contracten daadwerkelijk uitgevoerd worden, dit is slechts in een kleine minderheid het geval. Vaak verkoopt men de dag voor vervaldag zijn contract, aan de olieprijs, zodat men niet daadwerkelijk de olie dient aan te kopen.

Wel Contango!

Vandaag was het de vervaldag voor de contracten van 1 mei. Verschillende traders hadden echter nog de verplichting lopen om olie aan te moeten kopen aan een bepaalde prijs. Zij zouden dus, indien ze hun future niet verkochten, op 1 mei miljoenen liters olie op hun naam in een haven afgeleverd krijgen. Niet direct waar je als trader in je kantoor op Wall Street op staat te wachten.

Dus, die futures werden verkocht. Echter, niemand wilt ze kopen. Wie wil er immers een product kopen waarvoor je per dag dat het opslaat, een rib moet verkopen? De verkopers willen ook niet hun futurescontract terugkopen, omdat zij blij zijn van de olie vanaf te zijn.

Hierdoor ontstaat er een paniek-effect. Immers, binnen een aantal uur vervalt je contract en ben je verplicht die verdomde olie aan te kopen. Verkopen dus. Maar niemand wil kopen? Wat als je een euro minder biedt dan de échte olieprijs? Kopers moeten dan eventjes de olie opslaan, maar kunnen het daarna wel voor meer verkopen. Dat zou werken, mocht de opslag intussen niet zo duur zijn. Je dient dus véél minder te vragen dan wat de échte olieprijs bedraagt, om het alsnog verkocht te krijgen… De futures daalden dus tot -40 dollar per barrel, terwijl de olieprijs zelf nog steeds positief is.

Toekomst

De olieprijzen blijven laag zolang Saoudi-Arabië en Rusland niet overeenkomen. Of, wanneer de vraag naar olie sterk stijgt doordat de economie zich herstelt nu langzaamaan de overheidsmaatregelen opgeheven worden. Zolang dit niet gebeurt, kost het erg veel geld om olie op te slaan, wat kopers af schrikt en de koers dus nog verder kan drukken.

Kunst: een goede investering?

In 2018 werd er voor een totaal van 67.4 miljard dollar aan kunstwerken gekocht, een stijging van 6% ten opzichte van 2017. In de media scoren jaarlijks verschillende transacties de hoofdpagina omwille van duizelingwekkende prijzen.

Zo ging in 2017 Da Vinci’s Salvator Mundi voor 450 miljoen dollar onder de hamer, terwijl mijn favoriete schilderij “le principe du plaisir” momenteel op een 28 miljoen dollar geschat wordt. Nog een aantal succesvolle beleggingen te gaan dus.

Maar wat als die ‘succesvolle beleggingen’ niet per sé aandelen hoeven te zijn?

Is het mogelijk om via kunst dermate hoge returns te behalen zodat ik ooit mijn geliefde Magritte in mijn bureau kan ophangen?

Deze vraag werd -zij het iets wetenschappelijker- geformuleerd in onderstaand artikel:

Luc Renneboog en Christophe Spaenjers hebben meer dan 1 miljoen schilderijen onder de loep genomen en uitgezocht welke returns je kan verwachten als investeerder, wat de prijs van kunst drijft en welke factoren voorspellende waarde hebben voor deze returns.

Gemiddelde return van kunst

Hiervoor zijn we op zoek naar de impact van de variabele “verstreken tijd” op de waarde van het kunstwerk. Let op: zoals gebruikelijk in finance, wordt de ‘real return’ nagegaan. Om de ‘nominale’ return te vinden, dien je de reële return te verhogen met de inflatie, die vandaag een 1.5-2.5% bedraagt.

Over de periode 1957-2007 leverde kunst je 4% meer op dan de inflatie. Kijken we enkel naar de periode 1982-2007, dan zien we dat deze return zelfs toeneemt tot rond 5%!

Mocht je in 1957 een schilderijtje van €10,000 hebben gekocht, dan zou dat in 2007 (mits gemiddelde inflatie van 3%) ongeveer €300,000 waard zijn!

Dit is een stevige return, kunst lijkt op het eerste zicht dan ook een goede investering te zijn! Des te meer omdat je inmiddels kan genieten van het kunstwerk an sich.

Maar wat als we dieper graven en deze returns vergelijken met degene die we op de financiële markten zouden hebben behaald?

Dan lijken er toch betere alternatieven te zijn om het snelst van mijn Magritte te kunnen genieten. Sinds 1982 geven overheidsobligaties en aandelen je een veel hoger rendement.

Opnieuw uitgaande van 3% inflatie, zou een Europees aandelenportfolio ter waarde van €10,000 gekocht in 1982, in 2007 meer dan €170,000 waard zijn. Dit in tegenstelling tot een kunstwerk, waarvan de waarde gemiddeld slechts tot €11,600 zou zijn toegenomen…

En daar blijft het niet bij!

Kunst draagt een veel hoger risico

De variantie van de returns die op kunst geboekt worden, liggen hoger dan bij de andere activa. Terwijl de overgrote meerderheid van de beursgenoteerde bedrijven winstgevend zijn en op termijn in waarde toenemen, ligt dit anders bij kunst.

Er zijn een beperkt aantal kunstwerken die érg sterk in waarde toenemen, terwijl de meerderheid van de kunstwerken met moeite even sterk in waarde toeneemt als de inflatie.

Al zijn ook hierin verschillende schakeringen! Zo nemen bepaalde kunststromen systematisch sterker toe in waarde, maar ook de faam van de kunstenaar heeft een significante impact op de prijsontwikkeling. Naar dergelijke ‘waarde-genererende’ variabelen is uitgebreid onderzoek gedaan en verdient een artikel op zich.

Conclusie

Sinds 1982 levert kunst je zo’n 5% meer op dan de inflatie, wat vandaag resulteert in een jaarlijkse verwachte return van 7%. Niet slecht, zeker niet als je ondertussen een “hedonisch dividend” krijgt (lees: geniet van het kunstwerk).

Let wel op, er zit een grote variantie tussen de returns van verschillende kunstwerken. Hoe je smaak te sturen richting kunstwerken die meer dan gemiddeld opleveren, lees je in de volgende update ;-).

Bron

Renneboog, L., & Spaenjers, C. (2013). Buying beauty: On prices and returns in the art market. Management Science, 59(1), 36-53.

Timing van insider trading

paper insider trading

Managers verwerven vaak als deel van hun verloning aandelen. Wanneer ze deze aandelen dan na een bepaalde “lock-up periode” mogen verkopen, hebben ze liefst dat de koers zo hoog mogelijk staat. Dit is ook de redenering achter het geven van aandelen als verloning: het motiveert het management goed te presteren, zodat de koers stijgt.

Wanneer slecht nieuws gepubliceerd wordt (bijvoorbeeld het verlies van een grote klant), mogen managers gedurende een aantal weken voor en nà geen aandelen kopen of verkopen. Dit om te voorkomen dat ze snel aandelen zouden verkopen, slecht nieuws zouden publiceren – waarop de koers zakt – om dan weer goedkoper te kunnen bijkopen.

Welnu, wat heeft prof. Marina Niessner ontdekt?

Blijkbaar publiceren managers die van plan zijn hun aandelen te verkopen, slecht nieuws op vrijdagen en dagen vlak voor een verlofdag.

Want wat blijkt? Sommige investeerders vergeten tijdens het weekend dat slecht nieuws, of krijgen tijd om het te relativeren. Hierdoor gaan er minder verkopers zijn op maandag, of de dag na de vakantie, waardoor de koers minder zakt.

Dit effect blijft zo’n drie weken duren, wat lang genoeg is voor de manager om te mogen verkopen. In het Verenigd Koninkrijk mag er immers al 1 week nà de publicatie van gevoelig nieuws verkocht en gekocht worden door managers.

Doordat de koers minder zakt, kunnen de managers hun aandelen dan voor een hogere prijs verkopen!

Zo zien we dat wanneer slecht nieuws bijvoorbeeld op maandag gebeurt (verlies van het contract), dat managers wachten tot vrijdag om dit te communiceren! Hierdoor daalt de koers minder tegen wanneer zij hun aandelen mogen verkopen, en maken ze dus meer winst.

De volgende keer dat een aandeel uit jouw portefeuille nieuws bekend maakt, kijk dan goed na op welke dag het dit doet ;-).

Bron: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2439040

Over de CoronaCrash

Op dit moment noteert de BEL20 40% onder zijn piek midden februari. De Amerikaanse S&P500 doet het “beter” en is slechts 30% gedaald. Hoe komt dit? Welke lessen kan je hier als belegger uit trekken? En vooral: hoe nu verder?

De oorzaak van de crash

Simpel, Corona! Ja toch?

Wel, niet helemaal. Het coronavirus an sich heeft nauwelijks enige economische impact. Dat hebben de draconische maatregelen die getroffen worden om de verspreiding in te dijken.

Door de lagere economische activiteit daalt de vraag naar olie. Dit resulteert in een daling van de olieprijs. Om deze te stutten, trachtte OPEC overeen te komen met Rusland een productiedaling door te voeren. Dit mislukte, waarna ze de oliepompen éxtra hard aan het werk zette. Gevolg: crash van de olieprijs. Dit is een schok voor verschillende olieproducerende landen, waaronder de Verenigde Staten.

Zo wordt er over een “1-2 punch” gesproken.

Impact op bedrijven

Bedrijven lopen gedurende dagen, weken en misschien zelfs maanden inkomsten mis – terwijl de kosten grotendeels blijven lopen. Machines dienen afgeschreven te worden, huur moet betaald worden, abonnementen op software blijven lopen en personeelskosten blijven ook aantikken.

Op momenten als deze speelt de liquiditeit een cruciale rol. Dit is het bedrag aan (quasi-) cash dat het bedrijf op de bankrekening heeft staan, in vergelijking met de kosten en (belangrijk!) schuldaflossingen die op zeer korte termijn betaald moeten worden.

Wanneer een bedrijf onvoldoende cash heeft om aan zijn betalingen te voldoen, dient het bij te lenen. Indien banken dit niet toestaan, is het bedrijf failliet.

Voorbeeld

Capa, de overkoepelende organisatie van vliegtuigmaatschappijen, stelt dat de meeste vliegtuigmaatschappijen failliet zullen zijn tegen eind mei, indien er geen maatregelen getroffen worden.

Deze economische impact zou niet te overschatten zijn. Wereldwijd zijn er 10.2 miljoen mensen direct tewerkgesteld in de vliegindustrie. Daarnaast worden er 55.3 miljoen indirecte jobs gecreëerd, grotendeels in het toerisme.

En dit is maar één van de getroffen industrieën. Je kan er vast nog wel een aantal bedenken die in gelijkaardige problemen komen (horeca, cruiseschepen…)

Impact op de beurs

Het hoeft dan ook niet te verbazen dat de beurzen bloedrood kleuren. Echter, de klassieke theorie stelt dat een aandeel even veel waard is als “al zijn toekomstige cashflows, verdisconteerd”.

Zijn dan echt al de toekomstige cashflows van de Belgische bedrijven met 40% gedaald?

Wel, neen. Absoluut niet. Er is immers een verschil tussen prijs van een aandeel en de waarde ervan. De waarde van het aandeel ligt nu een aantal procent lager, maar de prijs wordt momenteel door iets helemaal anders geregeerd: emoties, marktsentiment.

Deze emotie kan opgevolgd worden aan de hand van de “fear and greed index”:

Je ziet dat we nu reeds een week in een absoluut dal vertoeven. Gezellig is anders.

Warren Buffet, de Amerikaanse superbelegger, stelde ooit: “be fearful when others are greedy and be greedy when others are fearful”.

Lessen te leren?

Een andere quote van mijn vriend Warren, luidt: “Only when the tide goes out do you discover who’s been swimming naked”.

Enkel in tijden van crisis, zie je wie er zich te veel risico op de hals aan het jagen was. Beleggers die zich indekken tegen risico, lopen een stuk minder verlies op. Het is jammer dat daar inderdaad een crash voor nodig is om aan te kunnen tonen.

Hoe nu verder?

Zoals gezegd, hangen aandeelkoersen van twee factoren af: de waarde van het aandeel en het marktsentiment.

De impact op de waarde is vooralsnog onbekend, wat op zijn beurt het marktsentiment naar beneden trekt. In slechte tijden gaan beleggers bij onzekerheid uit van een worst-case scenario. In goede tijdens doen ze het tegenovergestelde. Vandaar dat koersen zo kunnen schommelen, terwijl de waardes eerder constant blijven stijgen.

Zelf verwacht ik beterschap zodra bedrijven de eerstekwartaalcijfers publiceren. Dan wordt het mogelijk om de impact te kwantificeren en zal de prijs terug dichter tegen de waarde komen. Vermoedelijk ligt de waarde op dit moment boven de prijs, zodat bij publicatie van de cijfers de prijs omhoog zal bewegen.

Lange-termijnbeleggers kunnen bijgevolg aan soldenprijzen topaandelen aankopen. Let hier wel bij op dat je het geld niet onmiddellijk terug nodig hebt, gezien de beurs eerst nog verder omlaag kan alvorens op te veren. Dek daarnaast je risico in! Dit kan op verscheidene manieren, maar dat is een blogpost an sich.

Veel succes.

Bronnen

https://aviationbenefits.org/economic-growth/supporting-employment/

https://centreforaviation.com/analysis/reports/covid-19-by-the-end-of-may-most-world-airlines-will-be-bankrupt-517512?utm_source=Media%20Update%20%232&utm_medium=CAPA%20Newsletter&utm_campaign=March20&utm_term=%5BRead%20more%5D&=null&=null&=null&utm_content=email&cm_mmc=Act-On%20Software-_-email-_-COVID-19%3A%20By%20the%20end%20of%20May%2C%20most%20world%20airlines%20will%20be%20bankrupt-_-%5BRead%20more%5D

https://money.cnn.com/data/fear-and-greed/

Mijn favoriete aandeel voor de komende 5 jaar

Alfen N.V.

De kans dat je er al van hebt gehoord is vrij klein. De kans dat je er de komende jaren van zult horen, is daarentegen vrij groot.

Momenteel is het nog een relatief klein Nederlands bedrijf (relatief, gezien een totale waarde van 330 miljoen euro). Vandaar de nog aanzienlijke groei voor zich.

Producten van Alfen

Alfen is actief in drie domeinen met betrekking tot elektrische energie en de omschakeling van de traditionele energieproductie en -consumptie naar groene stroom.

De divisie ‘smart grid solutions‘ draagt voorlopig het meest bij tot de omzet, met een belang van 75%. Dit terwijl het jaar-op-jaar voor een groei van maar liefst 58% heeft getekend! Bovendien is dit naar alle waarschijnlijkheid slechts het begin van de rit, gezien we op termijn ons volledige energienet zullen decentraliseren als we groene energieproducenten willen toevoegen op het net:

Let op, ik stelde wel dat deze divisie ‘voorlopig’ nog het grootste is. Immers, Alfen beschikt ook over een zeer snelgroeiende ‘Electric Vehicle Charging Equipment’ poot. Hoewel de omzet geboekt door deze divisie voorlopig slechts een beperkt gedeelte van de totale omzet is, zal dat niet lang blijven duren aan de groeivoet van 73% die het boekt!

Beste lezer, u weet net als ik, dat ook deze markt in de nabije toekomst nog érg hard zal gaan groeien.

Ten derde biedt Alfen ‘smart storage systems‘ aan. Hier werd vorig jaar een groei gerealiseerd van 80%. Ter herinnering: dat is buitenaards.
De groei dit jaar blijft uit en er is zelfs een terugval van 17%, door het management gewijd aan ‘challenging’ omstandigheden en aankoopbeslissingen die uitgesteld werden door klanten. Dit kan niet blijven duren, dus de groei zal vermoedelijk snel weerkeren.

Financials

Als we naar de meest recente financiële cijfers kijken, wordt het plaatje nog rooskleuriger:

Alfen heeft een brutomarge van, hou je vast, 40.7%! Dus op elke euro aan ‘producten’ die het verkoopt, verdienen ze 40,7 cent. Dit is een niveau dat we enkel zien bij techspelers als Facebook en Google en bij (erg succesvolle) biotechbedrijven. Zelden bij zogenaamde productiebedrijven, wat Alfen toch is.

Voorlopig resulteert deze brutomarge nog niet in een bom winst. Dit komt doordat het bedrijf enorm veel personeel aan het aanwerven is. Zo is het aantal voltijds equivalenten over het laatste jaar verdubbeld. Dit vreet voorlopig aan de brutowinst, waardoor de operationele winst laag uitvalt. Als je naar de website surft, zie je ook dat Alfen nog een vijftiental vacatures heeft open staan. Ze zijn dus volop aan het recruteren, waardoor de winst nog wel een tijdje laag zal blijven.

Ik verwacht echter dat binnen een jaar of 3, 4 het team voor 90% op punt zal staan en de kosten niet verder meer zullen oplopen. Vanaf dan zal enkel de omzet nog verder blijven groeien. En, wat gebeurt er wanneer de omzet stijgt maar kosten blijven gelijk? Juist, winst neemt toe.

Meer nog, wat gebeurt er wanneer de omzet met meer dan 50% stijgt en de kosten blijven gelijk? Juist, goudmijn! Een aandeel waar je je batterijen mee kunt opladen ;-).

Na de waardering en de balans aan een grondige analyse te hebben onderworpen, heb ik het aandeel alvast voor mezelf aangekocht aan €16,46 per stuk. En als op 19 februari de jaarcijfers goed zijn, dan koop ik naar alle waarschijnlijkheid nog wat bij! Ik hou jullie sowieso op de hoogte, tot dan!

Zeer interessante extra informatie:

https://ir.alfen.com/news/alfen-breidt-uit-scandinavi%C3%AB-overname-elkamo
https://alfen.com/nl/nieuws/alfen-geselecteerd-om-netaansluitingen-te-leveren-voor-het-ev-snellaadnetwerk-van-shell
https://seekingalpha.com/article/4237111-electro-power-systems-aka-engie-eps-clean-tech-market-leader-3x-potential-upside-over-next-24

Financiële verslagen:

Klik om toegang te krijgen tot Alfen%20Semi-annual%20Report%202019%20H1.pdf

Klik om toegang te krijgen tot Alfen%20Annual%20Report%202018.pdf

Hoe werken valuta? Quick and dirty uitleg.

Valuta, currencies of wisselkoersen. Eigenlijk kom je er niet vaak mee in aanraking, als Europeaan, gezien wij een eengemaakte munt hebben, de euro. Echter, wanneer je je toffe reis maakt naar Bali, moet je betalen met de Indonesische Rupi, terwijl in New York betaald wordt met de Dollar.

Impact van valuta

De impact van een wijziging in valuta kan enorm zijn voor handel met het buitenland. Praktisch voorbeeld: Turkije.

Stel, we moeten 100 Turkse Lira betalen om, laat ons zeggen, een mooi tapijt te importeren. In begin 2017 moesten wij 0.25 euro betalen per Turkse lira. Het tapijt kost ons dus 25 euro. Echter, de Turkse lira is sindsdien gecrasht. Nu is 1 Turkse lira nog maar 0.15 euro. Als wij nu datzelfde tapijt willen importeren aan 100 lira, kost ons dit nog maar 15 euro.

Voor importeurs is een crash in de munt dus erg goed nieuws. Echter, als jij een Europees bedrijf bent dat tapijten produceert in Turkije, dan is dit veel minder goed nieuws. Nog erger is het wanneer je een Europese aandeelhouder bent die Turkse aandelen bezit. Het kan zijn dat het aandeel zélf gestegen is, maar als je het verkoopt en je lira terug in euro’s wilt wisselen, maak je gigantisch verlies (omdat je nu minder euro per lira krijgt).

Waarom wijzigen valuta?

Op korte termijn (dag op dag, week op week) is een wijziging in valuta onvoorspelbaar. Toch voor jou en mij. Er zijn miljoenen ‘forextraders’, die hier wel professioneel mee bezig zijn.

Op lange termijn echter, kun je wel een evolutie in valuta zien aankomen. Kort door de bocht zijn er een aantal oorzaken die valuta doen bewegen: interest, inflatie en handelsoverschot.

Wanneer een land erg veel exporteert, maar niks importeert, ontstaat er een handelsoverschot. Terug naar Turkije: als zij alleen maar tapijten exporteren, worden ze heel de tijd betaald met lira. Andere landen hebben dus lira nodig, om die tapijten te kunnen kopen. Deze importerende landen gaan dan op de geldmarkt hun euro’s/dollars/rupis inruilen tegen lira, om er een tapijt mee te kopen. Dit zorgt er voor dat er vraag ontstaat naar de lira, wat de prijs er van omhoog duwt.

Langs de andere kant speelt de interestvoet en de inflatiegraad ook een grote rol. Inflatie betekent dat het geld minder waard wordt. Dus als er ergens veel inflatie is, daalt de waarde van het geld, en dus ook de waarde van de munt.

De centrale bank probeert inflatie tegen te gaan door de interestvoeten te sturen. Als de inflatie te hoog is, verhoogt de centrale bank de interestvoet, zodat er minder geleend wordt maar meer gespaard (je ontvangt immers meer op je spaarboekje). Hierdoor wordt er minder geïnvesteerd en geconsumeerd, wat de inflatie terug naar beneden duwt.

Een land dat hoge inflatie heeft, maar de interestvoet laag houdt, zal dus hyperinflatie beginnen krijgen. Dit was het geval in Turkije, waar de centrale bank de rente te laag heeft gehouden (onder politieke druk). Hierdoor is hyperinflatie ontstaan die de Lira omlaag heeft geduwd.

Hoe beleggen in valuta?

In valuta zélf beleggen raad ik je niet aan te doen, omdat het geen waarde creeërt. Aandelen maken winst en keren die uit in de vorm van dividenden. Als je graag wilt profiteren van een verwachte stijging in een wisselkoers, heb je er meer aan om te beleggen in een aandeel dat noteert in die wisselkoers. Zo krijg je én het dividend én de stijging van dat valuta.

Ook is het erg belangrijk om te realiseren dat op korte termijn valuta nogal kunnen schommelen. Misschien nog belangrijker is om te beseffen dat politici zelden economen zijn, en niet de meest economisch optimale keuzes maken. Als volgens jouw analyse een munt in een opkomende markt zou moeten stijgen, maar politici nemen discutabele beslissingen, dan kun je wel serieus je broek scheuren aan die valuta.

Vandaar dat ik er de voorkeur aan geef om vooral in Europese aandelen te beleggen, die dus ook noteren in euro. Zo haal ik het risico dat beleggen in vreemde valuta met zich meebrengt, uit mijn portefeuille.

Mijn nieuwe voetbalploeg: Olympique Lyon!

30 augustus 2018, toen raadde ik Ajax aan als belegging: “Het structurele verlies van 30 miljoen euro wordt al terugbetaald met de kwalificatie aan de champions league, wat an sich 40 miljoen euro oplevert. Bovendien barst de ploeg van de talentvolle, jonge spelers die miljoenen kunnen opbrengen, wat het aandeel bijzonder ondergewaardeerd maakt. Het aandeel, dat 12.50 euro kost, is intrinsiek meer dan 15 euro waard.”

Vandaag, bijna een jaar later, kent iedereen het verhaal van Ajax. Halve finale Champions League, kampioen, miljoenentransfers. Aandeel +40%.
Het sportieve succes zorgt voor extra inkomsten, al werden beleggers emotioneel en stuurden ze het aandeel naar 25 euro (verdubbeling van de koers). Van ondergewaardeerd naar overgewaardeerd op een half jaar tijd. Niet alleen op de grasmat ging het snel voor Ajax.

Olympique Lyon bevindt zich in dezelfde positie als Ajax vorig jaar. Maar beter.

De club draait, in tegenstelling tot Ajax, structureel Break-Even. Salarissen, onderhoudskosten, adminstratiekosten… kunnen betaald worden met inkomsten uit marketing, tv gelden, prijzengeld en ticketverkoop. Dit is erg belangrijk, omdat er hierdoor geen geld ‘opgeslokt’ wordt door zaken die niet direct de kwaliteit van de club verhogen.

Bovendien is die break-evenpositie berekend zonder inkomsten uit transfers en ‘buitengewone sportieve prestaties’, zoals doorstoten in de Champions League, mee te rekenen. Laat dit nu net 2 winstmotors zijn voor volgend jaar. Ik behandel ze kort:

Sportieve prestaties
Na een succesvol seizoen 2018-2019, waar Lyon 3e eindigde achter PSG en Lille heeft het zich direct geplaatst voor de poulefase van de Champions League. Wel in een niet zo gunstige positie, het zal met 2 sterkere ploegen ingedeeld worden. Het meedoen aan de poulefase levert hen op zich al genoeg op. Alles wat nog extra komt, is heel mooi meegenomen.
Transfers
CIES heeft berekend dat Olympique Lyon de club is die na Real Madrid het meest aantal spelers heeft opgeleid die momenteel spelen in de Big-5 (Engeland, Duitsland, Spanje, Italië en Frankrijk). De jeugdacademie van Lyon wordt vaak onderschat. Zo komen spelers als Benzema, Lacazette, Umtiti, Ben Arfa, Fekir en Martial allemaal voort uit dit opleidingsinstituut. Ook nu weer bezit de club een aantal goudhaantjes. Zo is Mendy net vertrokken naar Real Madrid voor 48 miljoen euro.

Deze 2 ‘cashcows’ zorgen voor zuivere nettowinst, gezien het bedrijf operationeel gezien break-even draait. Elke euro die het met de Champions League verdient en met transfers, is een euro winst. Dit in tegenstelling tot het gros van de voetbalploegen, die inkomsten uit transfers moeten gebruiken om schulden en salarissen af te betalen.

Voor mijn financieel ingestelde vrienden, hieronder volgt nog wat lekkers:

De marktwaarde (market cap) van Lyon is 185 miljoen euro. Daarnaast hebben ze 175 miljoen euro nettoschuld. De totale bedrijfswaarde is dus 360 miljoen euro. Hier staat tegenover dat de waarde van het stadion 400 miljoen euro is. Tel daar de waarde van de spelers (volgens transfermarkt.nl: 440 miljoen) bij op, en je hebt een totale waarde van 840 miljoen euro, waar je maar 360 miljoen euro voor moet betalen… Dergelijke onderwaarderingen zie je enkel wanneer men er van uitgaat dat het management in de nabije toekomst waarde zal vernietigen. Maar, zoals net aangehaald, lijkt mij niets minder waar te zijn.

lyon balans — Activa van Lyon: stadion, jeugdcentrum en woningen voor spelers zijn 400 miljoen waard. De waarde van de kern is boekhoudkundig 160 miljoen waard (81.8+88.4). Volgens transfermarkt.nl bedraagt de waarde van de kern 440 miljoen.

Tot slot, bezit Olympique Lyon over een zeer sterke aandeelhoudersstructuur:

aandeelhouders lyon — Met 27% in handen van Jean-Michel Aulas, en net geen helft in handen van hedgefondsen IDG en Pathé wordt er zowel toegezien op de cultuur van de ploeg, als op de financiële prestaties. Dit is wat je wil, zodat je zowel voeling met de supporters als met de euro’s hebt.

23 Juli publiceert Olympique Lyon zijn jaarverslag. Ik wacht het geduldig af en hoop intussen op een aantal mooie transfers. Niet alleen de bal zal rollen ;-).

Bronnen:

https://investisseur.olympiquelyonnais.com/en/
https://www.bloomberg.com/press-releases/2013-07-30/ol-groupe-sells-bonds-with-preferential-subscription-rights
https://www.bloomberg.com/quote/OLG:FP
https://www.transfermarkt.nl/schnellsuche/ergebnis/schnellsuche?query=olympique+lyon&x=15&y=9
https://bleacherreport.com/articles/2821342-the-talent-factory-how-lyon-built-a-production-line-for-world-class-talent
https://wordpress.com/post/deblickopdebeurs.wordpress.com/45
https://investisseur.olympiquelyonnais.com/en/financial-information/annual-reports.html

EVS – Hoe de VAR ook beslissingen bepaalt op de beurs.

Ik hoor je al denken: “waar moet ik heen met al dat geld verdiend met Ajax en bpost?” Als je besluit om iets terug te doen voor Ajax, kun je gaan kijken naar de match tegen Juventus. Hier zul je meteen knappe technologie aan het werk zien, dat eigendom is van een bedrijf dat een nóg betere bestemming is voor je geld.

Het Luikse EVS Broadcast Equipment is namelijk de producent van Xeebra, beter bekend als ‘de VAR’. En zo onpopulair die technologie bij sommige fans is, zo populair is ze bij mij als belegger. Ik leg je uit waarom.

De producten van EVS, de een met een nog moeilijkere naam dan de andere, zijn gericht op video en beeld. Gezien dit zo’n stabiele markt met langetermijncontracten is, kent EVS een omzet die grotendeels elk jaar wederkerig is. Af en toe zijn er wel nog ‘omzetboosts’, vaak in jaren met olympische spelen of een WK (omdat er dan meer gefilmd en gestreamd wordt). Maar traditioneel is het een bedrijf met een stabiele omzet. Zo schommelt ze sinds 2013 tussen de 120 en 130 miljoen euro. Een sterk groeiend product

En surprise, surprise; laat dit nu net het geval zijn ;-)!

EVS biedt naast de technologie voor de VAR ook technologie aan die gebruikt wordt in E-Sports. Dit zijn beiden erg sterk opkomende markten. Van E-sports wordt zelfs verwacht dat de wereldwijde omzet (adverteren, sponsoring en media rights) dit jaar boven 1 miljard dollar zal liggen. Op het gebied van de VAR is EVS wereldleider en zelfs monopolist. Ook neemt de vraag naar beide producten massaal toe, met steeds meer competities die gebruik maken van VAR technologie en steeds meer kijkers voor E-sports evenementen.

EVS speelt hier prachtig op in en biedt sinds 2016 producten aan specifiek gericht op deze markten. Zo was de omzetgroei van deze producten in 2018, hou je vast, meer dan 50%. Ook in de nabije toekomst lijkt dergelijke groei me heel aannemelijk.

Zoals gezegd vertegenwoordigen deze producten voorlopig slechts een kleiner deel van de omzet. Exacte cijfers maken ze bij EVS niet bekend, al vind je in de jaarcijfers van 2017 dat 40% van de omzet afkomstig is uit ‘studio & others’, waarin die twee sterproducten zitten.

Verder was 2018 een belabberd jaar. De operationele winst daalde 20%, ondanks het WK. Het management is sindsdien vervangen en in de tweede jaarhelft was er duidelijk verbetering merkbaar (iets wat het nieuwe management ook heel graag laat weten). Toch waren veel investeerders teleurgesteld en bleef het aandeel zakken tot midden oktober. Op zijn dieptepunt stond het zelfs 35% onder de koers van 1 januari. 35% :Dit was overdreven en ondertussen is reeds 20 van die 35% weer goedgemaakt, al noteert het aandeel nog steeds wel erg goedkoop. Met een koers/winst van slechts 8.5 zit het bij de 10% goedkoopste aandelen op de Belgische Beurs. Geheel onterecht, naar mijn mening.

Dit in de eerste plaats vanwege dat groeiende segment in hun portfolio, waarmee er terug hoop is op winstverbetering. In de tweede plaats, en dit is ook bijzonder interessant, omdat er een overnemer op de loer ligt!

De Canadese concurrent Evertz, vier keer zo groot als EVS, heeft voor 3.1% aandelen van EVS opgekocht. Dit is een vaak gebruikte strategie: mondjesmaat aandelen aankopen op de ‘open markt’ om dan, met een voldoende groot deel in bezit, een overnamebod te lanceren. Dit zou lucratief nieuws zijn voor aandeelhouders van EVS. Het is vrij normaal dat er bij overnames premies van 15 tot 30 procent betaald worden aan de aandeelhouder. Een mooi extraatje, dus.

Ik raad doorgaans af een aandeel te kopen omdat je hoopt dat het bedrijf overgenomen zou worden. Dit gebeurt vaker niet dan wel, en wanneer het niet lukt zit je met aandelen van een bedrijf dat je eigenlijk niet wil hebben.

In dit geval liggen de kaarten anders. EVS is een solide bedrijf dat rustig koersherstel tegemoet gaat, onder degelijk management, mét als extraatje een aantal overnamegeruchten die de koers telkens een paar procenten hoger zullen duwen! Mocht de overname door gaan, zul je op korte tijd een mooie winst halen. Mocht ze niet door gaan, dan zit je nog steeds met een sterk aandeel dat bovendien ondergewaardeerd is in je portfolio. Een win-winsituatie dus.

En trouwens, terwijl je wacht op dat koersherstel en die overname ontvang je jaarlijks 1€ dividend, of een 4.5%. Koop er voetbaltickets mee en schreeuw naar de ref dat hij de VAR moet gebruiken 😉 .

bronnen:

https://www.reuters.com/article/us-videogames-outlook/global-esports-revenues-to-top-1-billion-in-2019-report-idUSKCN1Q11XY
https://www.tijd.be/ondernemen/technologie/EVS-ziet-concurrent-in-zijn-kapitaal-stappen/10062661
https://evs.com/en/corporate/investor-relations/key-figures

Klik om toegang te krijgen tot ra2017_en_full.pdf

Klik om toegang te krijgen tot 20190221-2018q4_presentation.pdf

https://www.bloomberg.com/quote/ET:CN

Evaluatie: 3 maand na aankoop van bpost

Op 17 December 2018 raadde ik aan bpost te kopen aan 7.3 euro per aandeel. Met zijn 1.31 euro dividend per aandeel leverde het 18% dividend op, waardoor je dus zeker vergoed werd voor het risico dat je nam met deze investering.
Intussen is het aandeel zo’n 22% gestegen, tot 8.90 euro per aandeel.
Nogmaals: 22%. Op drie maand.

Deze week zijn de jaarcijfers bekend gemaakt. Een bespreking van de cijfers en het toekomstbeeld vind je hieronder. bpost 3M

De prestatie in 2018
bpost heeft een operationele winst van 393 miljoen euro geboekt in 2018. Dit is 20% lager dan in 2017, toen de operationele winst 492 miljoen euro bedroeg. Een serieuze daling, die wel verwacht werd en dus reeds lang in de koers verwerkt is.
Het volume brieven en ‘domestic mail’ is een kleine 7% gedaald. De prijs van postzegels wel een kleine 5% gestegen; Het volume pakketjes is met 23% gestegen, de prijs 3% gedaald.
Het dividend
De operationele winst kan het dividend, dat 262 miljoen euro ‘kost’, financieren. Verder heeft bpost, ook door 250 extra mj. euro financiering aan te trekken, 680 miljoen euro ‘cash and cash equivalents’ op de rekening staan. In totaal heeft het een netto-schuld (dus schuld min vlottende activa) van 344 miljoen euro.
De toekomst
De operationele winst zou dit jaar dalen tot net boven de 300 miljoen euro. Ook dit was eerder al min of meer aangegeven, vandaar de grote koersdaling in 2018. 300 miljoen euro is dus nog steeds voldoende om het dividend te financieren. Al zal het moeilijk zijn om hiermee én interesten én winstbelasting én dividend uit te keren. Er zal dus ofwel getapt moeten worden uit die 680 miljoen euro cash, of het dividend zal verlaagd moeten worden. De brievenpost zal sterk blijven dalen (8% per jaar) en slechts gedeeltelijk gecompenseerd worden door prijsstijgingen. Ook zijn er in geen 8 jaar zoveel werknemers geweest bij bpost, als resultaat van toegevingen tgv stakingen, wat dus een grote extra kost met zich zal meedragen.
Het aandeel
Aan de huidige koers (8.9 euro per aandeel) heb je nog steeds een dividendrendement van 14.7% bruto. Hoewel er nu dus krapte is om dat dividend uit te keren, wat veel investeerders afschrikt, lijkt me dit een goede zaak! Het stimuleert CEO Van Gerven om zich te focussen op ‘managerial efficiency’. Ridicule overnames financieren (Radial…) is moeilijk wanneer er geen geld aanwezig is.
Ik vind bpost nog steeds een goedkoop aandeel, al is het wel minder aantrekkelijk dan op 17 december (logisch, gezien de stijging). De aandelen die ik reeds bezit, houd ik goed vast en verkoop ik zeker niet. Om bij te kopen vind ik het opwaarts potentieel momenteel wat te beperkt.
Advies
Houden. Niet verkopen, maar ook niet bijkopen. Geniet van het dividend, en stuur je oma er af en toe eens een kaartje mee ;-).

Quo vadis, bpost?

Februari
Eerste van vele malen dat BPost slecht nieuws publiceert. De recente overname van Radial, een Amerikaanse pakjesbezorgingsdienst, blijkt slechter te zijn dan vooraf ingeschat. Er werd 700 miljoen euro betaald voor een bedrijf dat verlieslatend is, gebruikers ziet weglopen, problemen heeft met de pensioenen van zijn werknemers en… niet eens in Europa, laat staan België, gevestigd is. Synergieën vinden met onze postbodes lijkt me moeilijk. Koers zakt 34%.

April
BPost verliest 17% nadat er vragen opduiken over de houdbaarheid van het dividend. Verkoop van brieven daalt sterker dan verwacht. CEO maakt bekend dat hij prijzen van postzegels verhoogt ter compensatie.

Juni
Koers van BPost is sinds begin mei nog verder gezakt met 13%, waardoor het aandeel nu de helft zo goedkoop noteert als op 1 januari.

November
Het begint een gewoonte te worden: serieuze kloppen voor BPost. CEO Koen Van Gerven heeft na de stakingen toegevingen gedaan aan vakbond en personeel. Extra personeel om de werkdruk te verlagen ‘zal op de winst drukken in 2019’. Min 35%. Aandeel noteert aan 7 euro. Op 1 januari was dit nog een dikke 23 euro.

Conclusie
Inmiddels staat BPost op 7,3€. Het afgelopen jaar hebben ze 1.31€ aan dividend uitgekeerd. Dit zou met de huidige koers dus neerkomen op 18%. Er is echter heel wat twijfel over de houdbaarheid van dit dividend. Bpost keert momenteel nagenoeg al zijn winst uit, en de winst wordt verwacht te dalen in 2019. Maar so what? Zelfs al daalt de winst 20% en zakt het dividend naar 1.09, dan nog is dit een dividendrendement van nog steeds 15%.

Maar! Wanneer besloten wordt om het dividend te verlagen, zal dit een forse koersdaling met zich meebrengen. Zelfs al wordt die dividendverlaging min of meer verwacht. Het kan dus verstandiger zijn om gespreid in te stappen: koop een stuk pas nadat er bekend is gemaakt dat het dividend verlaagd is. Zo kun je goedkoper aankopen, en is je dividendrendement dus nog hoger.